Angst na kanker… ik heb er al vaker over geschreven en niet zonder reden: het is haast onlosmakelijk met elkaar verbonden en daardoor ook een van de meest besproken onderwerpen in mijn praktijk. En dat is ook zó begrijpelijk. In één klap worden bij de diagnose borstkanker alle zekerheden die je dacht te hebben onder je vandaan gerukt en rommelt het fundament waarop je leven is gebouwd. Dat doet iets met je en raakt je in het diepst van je wezen. Maar hoe herstel je dat fundament dan weer? Hoe herwin je die zekerheden dan weer? En is dat überhaupt mogelijk?
Nou, het goede nieuws is: je kunt leren met angst om te gaan, het minder goede nieuws is: die angst voor terugkeer van borstkanker zal nooit 100% verdwijnen, het zal altijd onderdeel van je leven 2.0 zijn. Alleen al dat besef kan rust geven. Maar, terug naar het goede nieuws: afgezien van het feit dat je kunt leren hoe je met die angsten kunt omgaan, kun je ook leren ze te accepteren. Te accepteren dat dat bij het pakket van de diagnose borstkanker hoort. Dat het af en toe oplaait, maar heel vaak ook gewoon weer weg gaat en een poosje weg blijft.
Ik vond deze tekeningetjes zó treffend. Hier is zo goed, kort en krachtig in beeld gebracht hoe je met angst na kanker kunt omgaan: niet ervoor weglopen (want dat lukt toch niet), maar het aankijken, erkennen dat het er is, het ‘verduren’ en ook erop vertrouwen dat het weer weggaat. Hopelijk heb je er iets aan!
Vandaag, 4 februari, is het Wereldkankerdag. Linda Hakeboom vertelde bij Jinek over wat de diagnose kanker maar vooral ook de periode na de behandelingen met haar heeft gedaan. En ze sloeg de spijker (een paar keer) bovenop z’n kop. Ze benoemt eerlijk dat het proces ná kanker vooral eenzaam kan zijn. “In het ziekenhuis is het heel helder: dit is jouw behandelplan. Daarna is het klaar en moet je het een beetje zelf uitzoeken. Je gaat weg met “Bel maar als er iets is”. Je wil graag door met je leven. Dat maakt het lastiger om aan de bel te trekken.”
En voor de naasten van iemand met kanker heeft Linda ook een goede tip: “Blijf vragen hoe het gaat. En daarna kun je ook weer gewoon door!”.
Mooi, deze verhalen die bijdragen aan bewustwording. En wat jammer toch dat veel vrouwen na of tijdens borstkanker niet weten en vaak ook niet verteld wordt bij wie ze terecht kunnen voor een extra steuntje in de rug bij verder fysiek of psychisch herstel.
Daarom draag ik graag mijn steentje bij aan Wereldkankerdag. Vanmiddag zit ik vol met (gratis) gesprekken met dames die hiernaar op zoek zijn. En wat fijn dat ik daaraan een bijdrage kan leveren. Ook na Wereldkankerdag van harte welkom voor een gratis kennismakingsgesprek: www.upandupcoaching.nl.
Afgelopen week ontmoette ik veel nieuwe mensen en hoorde ik weer een paar keer: “Ben jij coach bij borstkanker? Is dat niet heel zwaar werk?”
Nee, dat is dus niet heel zwaar werk, dat is juist heel mooi werk. Ik heb alle tijd, rust, ervaring en expertise om in een traject met een cliënte van A naar B te reizen. Zij geeft aan wat er niet lekker loopt of goed gaat en wat haar wens zou zijn. Ik ga dan niet zeggen: “Oh, dan moet je zus en zo doen en dan komt het allemaal goed!” Was het maar zo makkelijk, dan zou ik al snel overbodig zijn.
We gaan samen op pad en door te vragen, te spiegelen, te prikken, te ondersteunen ontdekt de cliënte zelf de weg door het doolhof naar het midden, naar de plek waar ze graag wil zijn. Soms is een kleine hint van mij om links- of rechtsaf te slaan wel prettig, maar in het algemeen loopt zij haar eigen pad. En wat nou bijzonder is: die allereerste stap zetten, de weg naar de ingang van dat doolhof vinden is vaak langer en moeizamer. Want wanneer weet je dat je maar beter een steuntje in de rug kunt zoeken? En waar dan? Als het goed is kan een huisarts of verpleegkundig specialist in het ziekenhuis je daarbij helpen. Maar helaas… de realiteit is dat je het meestal alleen moet uitzoeken nadat de behandelingen zijn afgelopen en daarmee ook de frequente contactmomenten in het ziekenhuis.
Als je die ingang eenmaal gevonden hebt is het hard werken en soms confronterend, maar kom je wel uiteindelijk waar je zijn wil. Zeg nou zelf: dat is toch prachtig werk.
Begin juli waren we een paar dagen in Cadzand-bad, aan de rand van een prachtig natuurgebied, het Zwin. We hebben gefietst en gewandeld en genoten van de rust van het voorseizoen. Op de grens met België zagen we deze haiku. “Een haiku is als het ware een foto-impressie in woorden gevat. Het gaat over het beleven van het zijn. Dat is niet in woorden uit te drukken maar wel in woorden te suggereren. Een goede haiku zet de lezer aan het nadenken over de woorden van de dichter en het beleven hiervan. Uiteindelijk gaat het om de glimlach van de lezer. ” (deze uitleg stond erbij te lezen).
De combinatie van het weidse en ‘lege’ natuurgebied (geen mens te zien) en deze treffende haiku was echt prachtig en iets om intens van te genieten. Een dag later in het weekend was het een stuk drukker op het strand. Ik dacht aan deze haiku en focuste me op de bootjes en de leegte die er net zo goed nog steeds was en genoot weer. Ik zocht naar schelpen en haaientanden die je daar kunt vinden (maar ik niet natuurlijk…). Ik zag wat ik wilde zien. Mooie les daar uit het Zwin.
Je bent veel sterker dan je denkt. Dat geldt voor mensen die iets heel naars overkomt zoals een ziekte, verlies van een dierbare of oorlog.
Iedere ochtend staat in de Volkskrant een artikeltje ‘Bericht uit de schuilkelder’ waarin verslag wordt gedaan van het leven dat op dit moment geleid wordt in Oekraïne door b.v. inwoners die moeten schuilen of gevlucht zijn. De berichten blijven een grote kracht uitstralen, die me iedere keer weer raakt maar die ik ook zo vaak zie bij mijn cliënten en me dan net zo goed ook raakt.
Dit fragment komt van een vluchteling:
“Ik wandelde door een prachtige buitenwijk, waar de tuinen van de huizen vol bloesembomen stonden. Vogels kwetterden. Ik zag deze kersenboom en dacht: ja, zo moet je ernaar streven om te leven. Zelfs als al je takken zijn afgesneden, kun je nog de kracht vinden om te bloeien. De natuur leert ons wat we moeten doen. Mijn verwoeste land zal, net als deze kersenboom, weer herrijzen. Wij, Oekraïners, hebben veel kracht, wij zullen weer bloeien”.
Dat is pas een quote die uit het leven gegrepen is en die toepasbaar is op zoveel situaties.
Mijn vader verzamelde in een schoenendoos jarenlang motto’s, quotes, spreuken, hoe je het ook wil noemen, veelal van Oosterse wijsgeren. Ik zal die liefde voor Monday Motto’s op mijn facebookpagina dan ook wel niet van een vreemde hebben …
Deze waardevolle doos is nu van mij en zal ik er dit jaar regelmatig bij pakken.
Een van de spreuken die bovenop lag was deze over de slang. En hoe toepasselijk is deze wel niet voor vrouwen die door de diagnose borstkanker geconfronteerd worden met angst. Angst voor wat er gaat komen, voor de toekomst, of ze het wel gaan redden, angst om niet meer beter te worden, angst voor terugkeer en geloof me, nog veel meer.
Deze angst is een daadwerkelijke fysieke reactie op de mededeling die je hebt gekregen: er huist een levensbedreigende ziekte in je enige lichaam. Die angst gaat onder je huid zitten en bij het minste of geringste signaal, een pijntje, de geur van het ziekenhuis, etc. steekt ie de kop op. Het vertrouwen in je lichaam is weg en het duurt echt wel even voordat het weer terug is. En komt het ooit wel terug of moet je ermee leren leven?
Ik kan deze angst niet wegnemen, was het maar zo simpel, maar ik kan je wel leren hoe hiermee om te gaan.
Het is een mooie vergelijking, het touw dat je in één oogopslag voor een slang aanziet, maar bij nader inzien toch een touw blijkt te zijn…
Serieus??? Een tegeltjeswijsheid??? Jip, ze zijn wellicht vaak een open deur voor velen, maar net dit soort wijsheden zijn niet voor niets op een tegeltje terechtgekomen. Omdat er zo’n kern van waarheid inzit.
Het is veel wat er met je gebeurt als je iets heftigs overkomt, je ernstig ziek wordt b.v. als je borstkanker krijgt. Veel om in je eentje mee te moeten dealen. Je altijd maar sterk houden b.v. om je omgeving te ontzien en niet het gevoel te hebben of te geven ‘dat je zeurt’ is zelden de oplossing. Hoe kun je dan het beste omgaan met de ellende die zich voordoet in jóuw leven?
In mijn praktijk Up and Up Coaching komt dit vaak ter sprake. Mijn advies hierin zou zijn: praat erover, deel het. Neem iemand mee in je verhaal. Het kan heel fijn zijn en je echt wat opleveren als je ook je zorgen, pijn of verdriet deelt met je (naaste) omgeving. Niet iedereen hoeft het hele verhaal met alle details te horen of te weten. Je mag daar selectief in zijn, dat bepaal je zelf. En nee… je zeurt echt niet. Je neemt de ander mee in jouw unieke verhaal en dat kan heel verhelderend zijn en wat opleveren, voor beide partijen. De ervaring leert dat als je in een zware tijd niet deelt wat je bezighoudt, je in kringetjes blijft draaien in je hoofd. En waar brengt het je als je in een kringetje blijft draaien? Juist… nergens, je blijft er maar in ronddraaien. Knip het kringetje door en deel met iemand bij wie je je prettig voelt wat je bezig houdt. Het lucht vaak op en je voelt je er minder alleen voorstaan. Niet zo’n heel gek tegeltjeswijsheid uiteindelijk, toch?
Vandaag sloot ik samen met een dankbare cliënte een coachtraject af, het was zelfs een beetje feestelijk. Gebak, cadeautjes en niet te vergeten een prachtige tekening van de kinderen. Ruim een half jaar mocht ik aan haar zijde meelopen en kwamen er veel onderwerpen voorbij die we samen uitdiepten en waarvoor ik handvatten mocht aanreiken. Of waarvan de handvatten eigenlijk voor het oprapen lagen, en door de cliënte ontdekt werden. Want zo werkt het eigenlijk. Ik hoef de oplossing niet eens aan te bieden, door de gesprekken vindt de cliënte ze zelf.
Bij Up and Up Coaching komen vooral onderwerpen ter sprake die soms wel en maar heel vaak ook niet meteen voor de hand liggen. Ze kunnen alleen niet als vanzelfsprekend door jezelf of door je omgeving aangeraakt of opgelost worden. Het zijn ook vaak onderwerpen waarvoor vanuit de reguliere zorg te weinig tijd en aandacht is, laat staan in coronatijd.
Als er de beroemde coach-cliënt-klik er is en het traject wordt omarmd, dan kunnen er alleen maar mooie dingen gebeuren en positieve stappen gezet worden. Dat wil niet zeggen dat het daarmee ook een makkelijk traject is, het vergt veel energie en aandacht van de cliënte. Ik vind het altijd heel bijzonder om onderdeel te kunnen zijn van dit helingsproces. Want, het kan niet vaak genoeg gezegd worden, het proces is gewoon niet ‘klaar’ wanneer de behandeling klaar is. Zoals ‘mijn’ oncoloog ooit zei: “Dan begint het pas“. Ik ben altijd zelf ook heel dankbaar als een cliënte dankbaar is. Want ik leer iedere keer weer van de vrouwen die ik mag bijstaan.
Vanmiddag start weer een nieuw traject met een nieuwe cliënte. Weer iemand die náást de coronaperikelen nog eens haar eigen hele vervelende jaar heeft beleefd. Ook dat wordt vast een mooie start van haar en van mijn nieuwe jaar.
Wat een goed artikel verscheen in de Volkskrant op 4 december jl. Je kunt het hier lezen. Zo ontzettend herkenbaar voor iedereen die met kanker of een ernstige ziekte te maken heeft gekregen. Het gaat over de goedbedoelde maar vaak ook lompe opmerkingen waarmee je te maken krijgt vanuit je omgeving als je kanker hebt (gehad).
Tijdens het coachingtraject komt eigenlijk altijd het onderwerp voorbij dat je omgeving opeens zo anders op je reageert als je vertelt dat je kanker in je leven is gekomen. Je gaat ervan uit dat alle opmerkingen uit een goed hart komen en niet kwetsend bedoeld zijn, maar toch… ze komen niet altijd goed over en kunnen zelfs pijn doen. Ik leg mijn cliënten vaak uit dat je meteen na de diagnose er van je verwacht wordt dat je een communicatie-expert wordt. Hoe ga je optimaal communiceren met je arts, iemand die je nog helemaal niet kende en die jou niet kent en die nu voor jou gaat zorgen. Durf je je vragen te stellen aan iemand die je het gevoel geeft eigenlijk geen tijd te hebben. Durf je kritisch te zijn? Durf je aan te geven wat jóuw wensen zijn? Of dat je iets helemaal niet ziet zitten?
En dan communicatie-expert in je persoonlijke omgeving… wie vertel je wat? Je hoeft toch niet zo in detail te treden bij een buurvrouw als bij je beste vriendin? Wat doe je met impertinente of nieuwsgierige vragen? Wat vertel je op je werk? Hoe praat je met je kinderen? En dit is lang nog niet alles wat er op je af kan komen. WOW! Wat is het ontzettend veel wat er van je gevraagd wordt. En hoe ga je daarmee om?
Natuurlijk kan ik nu gaan vertellen dat ik je erbij kan helpen om dit voor jezelf in goede banen te leiden en hoe je die communicatie-expert kan worden, maar eerst wat voorbeelden uit mijn persoonlijke dossier:
Bij de chirurg: “Dokter, waarom moet er nu toch zo heftig behandeld worden?” “Omdat het MOET mevrouw.” (en hij liep de kamer uit) Daar zat ik, halfnaakt met al mijn vragen.
“Ik zag je korte haren en toen ben ik maar eens gaan rondvragen in het dorp en toen hoorde ik dat je kanker hebt. Meid, wat errug voor je!”
Terug op het werk, eenmaal zonder pruik zei de conciërge: “Ik vond je langere haar je toch leuker staan”. Ik soort van vrolijk: “Ik ook!”
14 jaar na diagnose: “mijn achterbuurvrouw heeft OOK borstkanker” (Dat woordje ook, hè…., hoppa je hebt dus nog steeds dat stempel op je voorhoofd. )
Midden in de chemo zitten, 2 jonge kinderen overeind houden, amper op je benen kunnen staan en dan horen: “Mijn achternicht heeft ook borstkanker, maar die heeft het veel zwaarder te pakken dan jij, dan bof jij maar.”
De klassieker: “Maar ik kan ook onder de bus komen, hè?” (Ja.. dat klopt maar bij alle ellende kan ik dat óók nog eens…)
Het laatste wat ik wil bereiken met dit te delen is medelijden, maar ik hoop wel wat meer begrip te kweken. Ik weet echt 100% zeker dat iedereen die te maken krijgt met borstkanker ook te maken krijgt met onhandige opmerkingen als deze of als in het artikel. Met als klap op de vuurpijl natuurlijk “Meid, wat zie jij er goed uit!!” terwijl je jezelf in de spiegel niet herkent en vindt dat je er nog nooit zo belabberd hebt uitgezien.
Maar hoe kun je het dan goed doen? Vanuit de patiënt: geef je grenzen aan en wees eerlijk. Verzin een paar goede oneliners waarmee je een gesprek in voor jou goede banen kunt leiden of kunt ombuigen als je geen zin hebt in een gesprek over kanker, want je bent tenslotte meer dan dat.
Vanuit de omgeving: vraag wat iemand nodig heeft. Toon échte interesse, en vraag ook naar de gewone gang van zaken in het leven, niet alleen naar de kanker en luister!! Geef geen adviezen en vergelijk de situatie niet met iemand anders met borstkanker. En bovenal: vertel gerust ook hoe het met jezelf gaat, dat deden jullie toch altijd al?
Ik ben altijd uitgegaan van de beste intenties, dus heb me nooit laten kwetsen door opmerkingen die bij mij verkeerd vielen, maar je ziet dat ik ze wel nog weet. De mooie en ondersteunende opmerkingen overheersten gelukkig ruimschoots. En soms zat er zo’n pareltje tussen als deze van David, het toen 10 jarige beste vriendje van onze zoon. Hij belde op : “Hee, Jacq. met David. Hoe is het met je? Papa vertelde me dat je zo ziek bent. Wat ontzettend stom voor je. Ik hoop echt dat je snel beter wordt! Mag ik met Reinier spelen?”
Vorige week had ik een gezellig interview met Willemien Timmers van de Oegstgeester Courant over der verhuizing van het Boezemcafé naar Oegstgeest. Deze week staat het artikel in de krant en online. Fijn dat het lokale nieuws er aandacht aan besteedt, en dan ook nog met zo’n groot artikel op pagina 3. Lees hier het hele artikel.
In de oktobermaand waarin traditiegetrouw extra aandacht aan borstkanker en de gevolgen daarvan wordt besteed, mag ik samen met klinisch psycholoog dr. Maja Stulemeijer, klinisch psycholoog bij Fortagroep De Vruchtenburg, bij Inloophuis Scarabee in Leiden een presentatie geven over hoe je weer lekker in je vel komt na borstkanker. Op maandagavond 21 oktober a.s. om 19.30 u. vindt een Café Scarabee Special avond plaats over dit thema.
Het zal een informatieve en soms ook interactieve avond worden over de zichtbare en onzichtbare sporen die borstkanker en de behandelingen hebben achtergelaten. Wij zullen die avond tools aanreiken hoe je hiermee kunt omgaan. Je zult veel herkenning en erkenning vinden op dit gebied. Enkele thema’s die aan de orde zullen komen zijn:
– Het belang van vertrouwen hebben of krijgen in je behandeling en in je arts(en)
– Hoe ga je om met lichamelijke beperkingen en vermoeidheid?
– Hoe ga je om met de veranderingen in jezelf en in je relatie(s)?
– Leren hanteren van de angst voor terugkeer van kanker
De gastvrouwen van Scarabee verwelkomen de gasten op deze avond vanaf 19.15 u. met koffie, thee en iets lekkers. Voor iedereen staat, vanwege het speciale karakter van deze avond, na afloop een mooie goodiebag klaar. De avond is bedoeld voor mensen die zelf te maken hebben gehad met borstkanker, maar ook in bredere zin voor partners, naasten en iedereen die vragen heeft op dit gebied. De avond is gratis, maar graag wel even doorgeven als je komt en met hoeveel personen.
– Voor wie: Iedereen die te maken heeft (gehad) met borstkanker en daar vragen over heeft
– Door wie: Maja Stulemeijer en Jacqueline Eenens
– Waar: Scarabee Inloophuis, Oude Vest 17, 2312 XP Leiden
– Parkeren: aan de gracht op de Oude Vest of dichtbij in parkeergarage Lammermarkt
– Kosten: geen
– Aanmelden: bij Scarabee info@inloophuisscarabee.nl of 0655413824
– Wanneer: maandag 21 oktober a.s. van 19.30 – 21.00 u. De koffie staat klaar vanaf 19.15 uur.
WELKOM op 21 oktober a.s., we gaan er een mooie avond van maken!
Maandag 7 oktober a.s. start ik met een inloopspreekuur bij aan de Oude Vest in Leiden. Van 10-12 u kan iedereen die geraakt is door kanker en behoefte heeft aan psychische ondersteuning daarbij, binnenlopen. Dit initiatief is een samenwerking tussen mijn praktijk en de psychologen van Fortagroep De Vruchtenburg in Leiden en Scarabee Inloophuis. Samen willen wij graag de psychosociale ondersteuning bij of na kanker laagdrempelig en toegankelijker maken.
Wil je wel eens kennismaken met
– een coach bij kanker of
– een psycholoog bij kanker en
– Inloophuis Scarabee
Loop dan binnen op de eerste maandag van de maand van 10-12 u. aan de Oude Vest 17 in Leiden. Vrijblijvend, zonder kosten en zonder afspraak! De koffie of thee staat klaar, mocht je even moeten wachten. We ontvangen je graag, en kunnen je wellicht al een eerste handvat geven hoe om te gaan met de vroege of late gevolgen van kanker. De gesprekken duren maximaal een half uur.
Je moet het zelf doen maar je hoeft het niet alleen te doen.
Vandaag verscheen een onderzoek gedaan door de Borstkankervereniging Nederland onder ruim 600 vrouwen die geconfronteerd werden met de diagnose borstkanker. 9 van de 10 vrouwen (90%!!) gaf aan regelmatig geconfronteerd te worden met angst. Angst dat de ziekte terugkeert, angst voor uitzaaiingen, angst dat ze aan borstkanker zullen overlijden. Klik hier voor het onderzoek: https://borstkanker.nl/…/aandacht-voor-angst-bij-borstkanke….
Onlangs volgde ik de training ‘Angst na kanker’’gegeven door Coen Völker. Het was een intensieve en heel waardevolle training. Zijn boek ‘Angst na kanker’ (samen geschreven met Jan Verhulst) had ik met veel interesse gelezen en gebruik ik al enige tijd in mijn praktijk. Ik raad vaak aan mijn cliënten aan om het boek te lezen en ook om het te laten lezen door hun eventuele partner. Niet alleen geeft het een heldere uitleg over wat angst nou precies is en waar het vandaan komt, maar ook wat het met je doet. Daarnaast staan de schrijvers ook stil bij het effect van de diagnose kanker en de daarbij vaak voorkomende angstgevoelens op de patiënt én op de omgeving. We zien vaak dat de patiënt deze angst voor zichzelf houdt en de omgeving er niet mee wil belasten. Zelfs in het ziekenhuis wordt er vaak niet naar gevraagd, wellicht met het idee ‘het hoort er nou eenmaal bij’. Daarbij wordt het helaas, als je het al benoemt, vaak ook als zodanig afgedaan in het ziekenhuis of in je omgeving. Maar het hoeft er helemaal niet bij te horen.
Het ingewikkelde is dat angstgevoelens vaak optreden als de behandelingen voorbij zijn en je weer langzaamaan wordt losgelaten door het ziekenhuis. Voor jezelf maar ook voor je omgeving ontstaat dan het gevoel dat alles nu weer zo snel mogelijk bij het oude wordt. Maar helaas gaat het zelden zo makkelijk. Er ontstaat juist dan vaak een proces van leren omgaan met je 2.0 versie, met je nieuwe lichaam en geest. En daarvan kunnen angstgevoelens deel gaan uitmaken, wat dus heel gewoon is, zoals het onderzoek van de BVN en het boek Angst na kanker ook aangeeft.
Een opmerking die helaas regelmatig wordt gehoord als je benoemt dat je met angstgevoelens na kanker te kampen hebt is: ‘Ah joh, ik kan toch ook onder de bus komen en morgen dood zijn’. Jaja, ook ik heb ‘m al een paar keer voorbij horen komen! Vrijwel altijd goed bedoeld als (onhandige) geruststelling, maar niet erg tactisch of zinvol. Bij een (ex-)kankerpatiënt is na de diagnose het vertrouwen in het lichaam helemaal verdwenen, de kanker lijkt vanaf nu op de loer te liggen. En tegelijkertijd kun je ook nog eens onder de bus komen! Dat is op z’n minst dubbele pech…
Het is goed dat er aandacht is voor angst na kanker. Alleen al het feit dat het erkend en benoemt wordt, dat het er mag zijn, is een grote stap in het aanpakken ervan. Benoem het en laat je helpen als je geconfronteerd wordt met angst na (borst)kanker. Er is zoveel mogelijk op dit gebied en zoveel winst te behalen voor de patiënt. De angst wegtoveren is niet mogelijk maar ermee te leren leven wel degelijk. Vanuit mijn praktijk kan ik je daarmee concreet helpen in een op maat gemaakt traject waarin je leert omgaan met je angst voor (de terugkeer van) kanker. Mail, app of stuur me een berichtje op FB, ik vertel je er graag meer over.
ONDERSTEUNING BIJ BORSTKANKER: HET HELPT JE ZOVEEL VERDER
In de nieuwe najaarseditie van de regio Leiden van For You Magazine, staat een artikel over mijn werk en praktijk, zie hieronder. Het is in verband met de komende oktobermaand/borstkankermaand een thema editie over het onderwerp (borst)kanker geworden met veel waardevolle bijdragen. De kern van wat ik doe en waarom coaching/begeleiding bij borstkanker zo belangrijk kan zijn, wordt goed samengevat in het interview. Hoe meer aandacht er is voor de (na)zorg bij borstkanker, hoe beter.
Het hele tijdschrift kun je hier lezen: https://www.foryoumagazine.nl/uitgaven/leiden/201903/
Wil je graag een exemplaar van het tijdschrift ontvangen, stuur dan even een berichtje naar info@upandupcoaching.nl.
Jaren geleden al luisterde onze zoon tijdens lange autoritten naar podcasts over van alles en nog wat. Inmiddels is het interview-om-naar-te-luisteren een veelgebruikt medium om informatie te ontvangen. Ik luister graag naar de podcasts van Albert Sonnevelt, psycholoog en specialist op het gebied van stress en vitaliteit. Laatst hoorde ik er een over “Piekeren”: https://podcasts.apple.com/…/7-stoppen-met-pi…/id1455149739…
Hoewel de podcasts van Sonnevelt vooral gericht zijn op ondernemers, zijn ze ook waardevol voor ‘gewone’ mensen of nog specifieker, b.v. voor mensen die te kampen hebben met piekergedachten na kanker. Want hoe houd je negatieve gedachtes buiten de deur als je voor je gevoel er veel reden toe hebt? De mens is tenslote angstgedreven en van nature gewend voortdurend gevaar in de gaten te houden. Met de diagnose kanker heeft dat gevaar concreet intrede in je leven gedaan.
De podcast bevat veel waardevolle tips over hoe je piekeren te lijf kunt gaan (heb je b.v. ooit gehoord van het inlassen van een ‘piekerkwartiertje’?)
Enkele zinnen uit de podcast:
– 60-70% van onze gedachtes zijn negatief
– Piekeren wordt gevoed door angst.
– Stoppen met denken is onmogelijk maar je kunt wel leren omgaan met negatieve gedachtes
– Piekeren is de verkeerde kant op fantaseren
– Focus je op het positieve. Bedenk: wat geeft mij houvast?
– Het omslagpunt in piekeren is progressie.
Gun jezelf een kwartiertje in de trein, auto of gewoon thuis om naar deze podcast te luisteren, je hebt er vast iets aan. En dat geldt eigenlijk voor iedereen.
Het is goed dat er weer aandacht wordt besteed aan dit onderwerp en tegelijk is het al lang geen nieuws meer. Nazorg voor kankerpatiënten blijft tekort schieten. lhttps://nos.nl/artikel/2280060-nazorg-ex-kankerpatienten-schiet-ernstig-tekort.html
Uit het onderzoek van het IKF en het NFK-kanker dat vandaag is gepubliceerd blijkt weer eens hoe groot het aantal ex-kankerpatiënten is dat, nadat alle behandelingen zijn afgerond, last blijft houden van de late gevolgen van kanker en de behandeling. Dit kan zich o.a. manifesteren op fysiek, mentaal, werkgerelateerd of financieel gebied.
Jaren geleden heb ik dit probleem al aan de mammacare afdeling van het ziekenhuis aangegeven met de vraag: Waarom wordt er niet standaard een afspraak ingepland b.v. 6 weken na de laatste behandeling waarin drie vragen centraal staan: Hoe gaat het met je? Is er iets waar je tegenaan loopt? Wat heb je nodig? Ik heb hier toen eigenlijk geen antwoord op gekregen. Er zou mijns inziens niet geschroomd moeten worden om door te verwijzen naar aanvullende zorg buiten de ziekenhuismuren. Dat kan toch niet zo ingewikkeld zijn? Pro actief handelen vanuit het ziekenhuis is veel effectiever dan patiënten uitwuiven met de woorden: “U kunt ons altijd bellen als er iets is.” Ex-patiënten gaan nu vaak zelf op zoek naar aanvullende zorg. Een doorverwijzing vanuit het ziekenhuis naar aanvullende zorg zoals fysiotherapie in allerlei specifieke vormen, begeleiding voor de kinderen, coaching, is voor de patiënt veiliger en ook makkelijker.
Ruim 10 jaar geleden heb ik mij, afgezien van de jaarlijkse controles, zelf over deze gebrekkige nazorg verbaasd en er melding van gemaakt in het ziekenhuis. Er is helaas niet veel veranderd. Ik hoor bijna dagelijks in mijn werk dat patiënten na hun behandeling in een zwart gat vallen en tegen naweeën van de behandeling aanlopen waarmee ze geen raad weten. Gelukkig kan de kankerzorg steeds verbeterd worden maar verbetering van de nazorg loopt hierop helaas achter. Ik zal mij vanuit mijn praktijk hiervoor blijven inzetten.
Met harde wind tegen en maar nét op tijd vlieg ik Scarabee binnen. Mijn dienst als gastvrouw begint deze maandagmiddag om 12.30 en ik neem het meteen over van mijn collega die de ochtenddienst heeft gedaan vanaf 10.00 uur. We hebben een korte overdracht: de maandagochtend is rustig verlopen, er waren geen inloopgasten. Gelukkig is er altijd genoeg te doen, dus mijn collega heeft de ochtend nuttig doorgebracht. Alleen al door haar aanwezigheid konden we open zijn en eventuele gasten verwelkomen.
Ik begroet de andere aanwezigen die in huis zijn. Onze coördinator is er en daarnaast een van de vrijwilligers die druk bezig is met het inpakken van fleurige Heart Pillow – een hart onder de riem. Deze hartvormige kussentjes worden in Scarabee gemaakt door gasten en vrijwilligers, vervolgens mooi ingepakt en naar de mammacare afdeling van een van de Leidse ziekenhuizen gebracht. Daar worden ze gegeven aan borstkankerpatiënten omdat de kussentjes door hun vormgeving verlichting kunnen geven na een borstoperatie. En het is natuurlijk ook gewoon een lief gebaar in een zware tijd.
Er is een aspirant gastvrouw aanwezig die vandaag met mij meeloopt om van twee kanten te bekijken of werken bij Scarabee bevalt. Al snel gaat de voordeurbel. Een jonge dame meldt zich omdat zij een gesprek heeft met de coördinator om te zien of zij voor ons huis iets kan betekenen als vrijwilliger. Ik ontvang haar en als zij in gesprek gaat met de coördinator, open ik de laptop met daarop o.a. de email van het huis. Ik begin aan een antwoord op een email van iemand die geraakt is door kanker en graag wil weten wat wij voor haar kunnen betekenen op het gebied van b.v. creatieve workshops.
De voordeurbel gaat weer. Het is een dame die ook een afspraak heeft met de coördinator omdat zij interesse heeft om gastvrouw bij Scarabee te worden. We maken kennis met elkaar en drinken alvast een kop thee. Inmiddels waait ook nog een andere gastvrouw binnen die bij dit gesprek aanwezig is. Gezellig, al die drukte! De Heart Pillows zijn inmiddels mooi ingepakt en worden door een collega weggebracht naar het Alrijne Ziekenhuis. De email staat nog steeds klaar om door mij afgemaakt te worden.
Net als ik hiermee verder wil gaan, meldt zich een inloopgast bij mij in de huiskamer. Zij kwam terug van een gesprek met een psycholoog van De Vruchtenburg met wie Scarabee het pand deelt. Dit is een centrum voor psychologische zorg voor mensen die geraakt zijn door kanker en hun naasten. Mevrouw komt na haar gesprek bij ons langs om te zien wat wij voor haar kunnen betekenen. Ik sluit meteen weer de laptop. De email kan wachten… deze inloopgast is nu belangrijk. Er ontstaat een mooi gesprek tussen de gast, de aspirant gastvrouw en mijzelf. We praten o.a. over de impact die de diagnose kanker op haar en haar kinderen heeft. Het wordt langzaamaan duidelijk waarnaar deze gast op zoek is en waarmee wij haar kunnen helpen. Naast het bieden van een luisterend oor, wijzen wij haar desgevraagd op de activiteiten die ons inloophuis biedt. Yoga of meditatie, dat lijkt haar wel wat want zij wil graag in beweging blijven tijdens de behandelingen.
Wij beschikken gelukkig over een uitgebreide folderkast en bibliotheek en geven wat folders mee over de onderwerpen waar mevrouw behoefte aan heeft. Mevrouw gaat duidelijk opgelucht weg, blij met het gesprek en met alle informatie. De aspirant gastvrouw en ik kijken elkaar aan: hier doen we het voor. Het was een mooie ontmoeting en we hebben even iets kunnen betekenen voor iemand die op het punt staat een lang en moeizaam traject in te gaan. Ik kijk naar de dichtgeklapte laptop: Oh ja… daar zit nog die half-beantwoorde email in. Ik maak de email af, druk op verzend en haal het bord ‘OPEN’ dat bij onze voordeur staat, snel naar binnen, het is inmiddels al na 3 uur. Ik stap op de fiets naar huis en word vooruit geblazen door de wind en door een fijn gevoel.
4 februari is het Wereldkankerdag. Ieder jaar wordt op deze dag extra aandacht gevraagd voor de impact van de ziekte kanker. Het thema van dit jaar is ‘late gevolgen’. Ik ben heel blij dat daar de aandacht specifiek naar uitgaat. Het zijn vooral de late gevolgen van de diagnose kanker en de behandeling(en) die onderschat kunnen worden, zowel door de patiënt als door de (naaste) omgeving. Na de behandeling wil iedereen, inclusief de patiënt, het liefst …overgaan tot de gewone orde van de dag, maar vaak komt dan het besef dat het leven niet meer zo gewoon is als het was. Want voordat kanker je raakte had je niet te maken met extreme vermoeidheid, angsten, relationele problemen of verminderde concentratie. En nu opeens wel… En wie zit erop te wachten dat je dat vertelt, zeker als je het zelf nog niet een plek hebt gegeven? Het is een van de meest besproken onderwerpen in mijn praktijk. De opmaat naar een 2.0 versie van jezelf. Niet beter, niet slechter, maar anders.
Kijk eens op de website van Wereldkankerdag www.wereldkankerdag.nl welke activiteiten er in jouw omgeving plaatsvinden. Ik ben zondag 3 februari aanwezig op de open dag van Inloophuis Scarabee en ontvang daar graag van 14.00-17.00 u. bezoekers die kennis willen komen maken met ons inloophuis en alle activiteiten.
Elke vrouw vindt het vervelend om de tweejaarlijkse mammografie te laten maken in ‘de bus’. Ik hoor niet anders om me heen.
Voor vrouwen die borstkanker hebben gehad bestaat de controle meestal uit een jaarlijkse mammografie, vaak tot 10 jaar na de diagnose. Een onderzoek heeft uitgewezen dat naast borstkankerzorg op maat ook gekeken moet worden naar nazorg en nacontrole op maat. Hierbij geldt ook weer: blijf in gesprek met je arts en vraag wat in jouw specifieke geval aan te raden is. Zeg daarnaast ook wat je zélf prettig zou vinden.
We gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze website zo soepel mogelijk draait. Als je doorgaat met het gebruiken van de website, gaan we er vanuit dat je ermee instemt.OkPrivacy policy
